Een baby op komst, dat is sowieso spannend. Gedurende negen maanden gebeurt er van alles in je lichaam en in dat van je baby. Een van de aspecten waar zwangere vrouwen zich soms zorgen over maken, is de ligging van hun baby in de baarmoeder. Rond de 32e week van de zwangerschap ligt ongeveer 10-15% van de baby's nog in stuitligging. Dit betekent dat het hoofdje van de baby zich bovenaan de baarmoeder bevindt, met de stuit naar beneden gericht. In de meeste gevallen draaien baby's tegen het einde van de zwangerschap, meestal rond de 35-36 weken, spontaan naar een hoofdligging, waarbij het hoofdje naar beneden gericht ligt. Maar wat als dit niet gebeurt?
Soorten Stuitligging
Er zijn verschillende soorten stuitliggingen, afhankelijk van hoe de baby in de baarmoeder gepositioneerd is:
- Volkomen stuitligging: De beentjes zijn gebogen, met de voetjes tegen de billen.
- Onvolkomen stuitligging: De beentjes zijn gestrekt omhoog, met de voetjes voor het gezicht.
- Halfvolkomen stuitligging: Eén beentje ligt gebogen naar beneden, terwijl het andere gestrekt naar boven gericht is.
- Voetligging: De beentjes zijn naar beneden gericht, met de voetjes onder de billen. De voetjes zijn dus het laagste punt.
Waarom liggen baby's in stuitligging?
De reden waarom een baby in stuitligging ligt, is niet altijd duidelijk, maar er zijn situaties waarin het vaker voorkomt, zoals:
- Een vroeggeboorte.
- Een laagliggende of voorliggende placenta.
- Een meerlingzwangerschap.
- Afwijkingen aan de baarmoeder.
- Afwijkingen bij de baby zelf.
Wat kan je zelf doen?
- Overweeg een afspraak te maken bij een osteopaat of een voetreflexoloog. Ze kunnen technieken gebruiken om ontspanning in het bekkengebied te bevorderen, wat de baby meer ruimte kan geven om te draaien.
- Let op je eigen houding. Vermijd achteroverleunen en het kruisen van je benen tijdens het zitten. Zit eerder voorovergebogen met je benen gespreid, mogelijk op een zitbal, om ruimte in je bekken te creëren. Maak draaibewegingen op de zitbal of leun tegen een muur met je benen gespreid om je bekken soepel te houden.
Bespreek het met je vroedvrouw
Het is ook essentieel om deze kwestie te bespreken met je vroedvrouw. Zij kan specifieke oefeningen aanbevelen die gebaseerd zijn op de principes van Spinning Babies©. Deze oefeningen zijn erop gericht om je baby uit het bekken te laten glijden, waardoor het draaien gemakkelijker kan worden gemaakt.
Enkele van deze oefeningen zijn:
- Ga op je knieën zitten, leunend op je armen en leg je hoofd op je armen.
- Ga op je rug liggen, til je stuit op en steun op je voeten.
- Ga op je rug liggen met je voeten tegen een muur en duw tegen de muur om je stuit omhoog te brengen.
- Zit op handen en knieën, maak je rug hol en dan bol.
Deze oefeningen kunnen ongeveer 20 minuten per keer, 3 keer per dag worden uitgevoerd. Het is belangrijk op te merken dat deze oefeningen geen garantie bieden voor een natuurlijke draaiing van de baby.
Bevallen van een kindje dat in stuit ligt
Als je baby in stuitligging blijft liggen, zal de gynaecoloog met jou bespreken wat de opties zijn voor de bevalling.
Enkele mogelijkheden zijn:
- Een uitwendige kering, waarbij de gynaecoloog onder echobegeleiding probeert de baby van buitenaf te draaien. Dit kan alleen worden gedaan als de baby in een gunstige positie ligt en slaagt in ongeveer 50% van de gevallen. Deze optie is steeds in overleg met je met je gynaecoloog
- Een geplande keizersnede als een uitwendige kering niet mogelijk is of als jij en je zorgverlener hier de voorkeur aan geven.
- Een vaginale stuitbevalling, maar hiervoor moeten zowel de baby als de placenta in een gunstige positie liggen, en er gelden specifieke criteria, zoals een minimumgewicht van 2 kg en een zwangerschapsduur van 35 weken. Niet alle ziekenhuizen en artsen voeren deze procedure uit, maar gespecialiseerde ziekenhuizen zoals het St Vincentius ziekenhuis in Antwerpen, het UZA in Antwerpen, het Erasmus ziekenhuis in Brussel en het AZ Maria Middelares in Gent bieden deze optie aan na gespecialiseerde opleiding. (die lijst is zeker niet volledig, bespreek steeds je opties met de arts die jou opvolgt.)
Risico's
Bij elke medische interventie zijn er risico's, en dit geldt ook voor de uitwendige kering, keizersnede en vaginale stuitbevalling. Laat je goed informeren door je zorgverlener, zodat je een geïnformeerde beslissing kunt nemen. Enkele mogelijke risico's zijn:
Uitwendige kering:
- Breken van de vliezen.
- Bloeding.
- Vermindering van foetale harttonen.
- Pijn voor de moeder.
- Terugdraaien van de baby naar stuitligging.
Keizersnede:
- Grotere kans op noodzaak van extra zuurstof.
- Keizersnede is een chirurgische ingreep voor de moeder, wat kan leiden tot een langer herstel.
Vaginale bevalling in stuitligging
- Lagere APGAR-score na 1 minuut in vergelijking met baby's geboren in hoofdligging.
- Grotere kans op noodzaak van extra zuurstof.
- Grotere kans dat een arts mogelijk een spoedkeizersnede moet uitvoeren.
Heupdysplasie
Over het algemeen hebben baby's die lang in stuitligging hebben gelegen een grotere kans op heupdysplasie, een aandoening waarbij het heupgewricht niet goed ontwikkeld is, wat later een juiste heupstand kan beïnvloeden. Dit is voor je baby niet pijnlijk, maar het moet wel behandeld worden om een correcte heupstand te bereiken.
Dit zal door de kinderarts in het ziekenhuis worden onderzocht, evenals door de arts die het 7-dagenonderzoek uitvoert. Bij twijfel of een duidelijke dysplasie zal een echo worden genomen om dit vast te stellen.
Onthoud dat elk situatie uniek is, en de juiste beslissingen moeten worden genomen in overleg met je zorgverleners om de gezondheid en veiligheid van jou en je baby te waarborgen.